اطفا حریق: بررسی جامع انواع سیستمهای اطفای حریق+ ویژگی های آنها

فهرست مطالب
سیستم اطفا حریق ابزارهای حیاتی برای حفاظت از جان و مال در برابر آتشسوزیها هستند. با توجه به افزایش جمعیت و توسعه زیرساختها، خطر آتشسوزی در ساختمانها و تأسیسات صنعتی بیشتر از هر زمان دیگری احساس میشود. این سیستمها با هدف شناسایی، مهار و خاموش کردن آتش طراحی شدهاند و نقش اساسی در کاهش خسارات جانی و مالی ایفا میکنند. در این مقاله به بررسی انواع مختلف سیستمهای اطفای حریق، کاربردها، مزایا و معایب هر یک پرداخته خواهد شد.
انتخاب سیستم مناسب اطفای حریق از فروشگاه داگارد، نیازمند بررسی دقیق شرایط محیطی، نوع مواد قابل اشتعال و یازهای نگهداری است تا از کارایی و ایمنی بالا برخوردار باشد.
سیستمهای اتوماتیک مه آب (Water Mist)
سیستمهای مه آب از فناوری پیشرفتهای بهره میگیرند که ذرات آب را به صورت مه ریز پخش میکند. این ذرات با بخار شدن سریع، به میزان زیادی گرما جذب میکنند و بهعنوان یک خنککننده مؤثر عمل میکنند. علاوه بر خنک کردن حریق، این مه میتواند به کاهش اکسیژن در محیط نیز کمک کند که این فرایند خود از گسترش آتش جلوگیری میکند.
ویژگیهای اضافی:
- کارکرد در محیطهای بسته و باز: سیستمهای مه آب، برخلاف اسپرینکلرهای آب، به دلیل ایجاد ذرات میکروسکوپی میتوانند در محیطهای باز نیز مؤثر باشند و تأثیر بالایی در کاهش دمای محیط دارند.
- کاهش آسیب به تجهیزات: به دلیل استفاده کم از آب و ذرات میکروسکوپی، این سیستم کمترین آسیب را به تجهیزات حساس وارد میکند.
سیستم اطفای حریق اتوماتیک ورتکس (Vortex)
سیستم ورتکس با ترکیب نیتروژن و ذرات مه، یک گزینه امن برای خاموش کردن حریق در فضاهای حساس است. این سیستم نیتروژن را به فضا تزریق میکند تا اکسیژن محیط را به میزان قابل توجهی کاهش دهد و از گسترش آتش جلوگیری کند. پاشش نیتروژن در این سیستم بهگونهای طراحی شده که در محیطهای سر بسته استفاده شود و از برخورد مستقیم مواد اطفاکننده با تجهیزات جلوگیری کند.
نکات تکمیلی:
- عدم نیاز به تخلیه فضا: در بسیاری از موارد، سیستم ورتکس بدون نیاز به تخلیه فوری فضا فعال میشود، بنابراین برای استفاده در محیطهایی که افراد حضور دارند، گزینهای بسیار ایمن است.
- قابلیت استفاده مجدد: این سیستمها با شارژ مجدد، قابل استفاده هستند و این امر هزینههای نگهداری را کاهش میدهد.

سیستم اطفای حریق اتوماتیک گاز هالون (Halon)
سیستمهای هالون که شامل گازهای شیمیایی هستند، به دلیل تأثیر سریع و قدرت بالا در خاموش کردن حریق بهویژه در محیطهای بسته، کاربرد بالایی دارند. گرچه گاز هالون به دلیل آسیب به لایه ازون مورد توجه است، اما در برخی محیطهای حساس و ویژه همچنان جایگاه خود را حفظ کرده است.
ملاحظات تکمیلی:
- انواع جایگزین: به دلیل نگرانیهای زیستمحیطی، جایگزینهای بدون کلر برای هالون توسعه یافتهاند که شامل گازهای نظیر FM200 میشود.
- کاربردها در صنایع خاص: استفاده از سیستمهای مبتنی بر هالون در هواپیماها، کشتیها و صنایع دریایی به دلیل سرعت عمل بالای آن همچنان رایج است.
سیستمهای آبی اسپرینکلر (Sprinkler)
سیستم اسپرینکلر به دلیل عملکرد ساده و مؤثر یکی از محبوبترین سیستمهای اطفای حریق است. این سیستمها به طور عمده در سقفها نصب میشوند و با تشخیص افزایش دمای محیط، آب را به صورت اتوماتیک پخش میکنند. در اکثر سیستمها، اسپرینکلرها تنها در محلی که دما افزایش یافته فعال میشوند و از تخلیه آب در سراسر فضا جلوگیری میکنند.
جزئیات اضافی:
- انواع اسپرینکلرها: اسپرینکلرها به انواع مختلف تقسیم میشوند، از جمله اسپرینکلرهای خنککننده (Wet Pipe) که برای محیطهای عادی مناسب است و اسپرینکلرهای خشک (Dry Pipe) که برای فضاهای سرد طراحی شدهاند.
- سازگاری با انواع حریقها: سیستم اسپرینکلر به دلیل قدرت پاشش زیاد و کنترل دما، میتواند برای حریقهای کلاس A (اشیای جامد مانند چوب و کاغذ) و کلاس B (مایعات قابل اشتعال) نیز مؤثر باشد.
سیستم اتوماتیک پودری یا ذرات معلق آیروسل (Aerosol)
سیستمهای آیروسل به دلیل استفاده از ذرات معلق پودری، برای خاموش کردن حریق در فضاهای کوچک و محیطهای محدود بسیار کارآمد هستند. این سیستمها پودر شیمیایی را به صورت ذرات بسیار ریز پخش میکنند که با شعله تماس پیدا کرده و روند اشتعال را متوقف میکند.
ویژگیهای اضافی:
- اثر سریع و پاکسازی آسان: به دلیل عملکرد سریع این سیستم در فضاهای بسته، میتوان از آن در مکانهای صنعتی و ماشینآلات استفاده کرد. این پودر به سرعت در محیط پراکنده میشود و حریق را خفه میکند.
- بیخطر برای انسان و محیط: در صورتی که در فضاهای بستهای استفاده شود که افراد حضور دارند، سیستمهای آیروسل به دلیل عدم تأثیر بر سلامت افراد گزینهای مناسب است.
سیستم اتوماتیک فوم (Foam)
سیستمهای فوم بهویژه برای خاموشکردن حریقهای مربوط به مایعات قابل اشتعال و مواد شیمیایی مناسب هستند. فوم به عنوان لایهای بر روی سطح مایع قرار میگیرد و از رسیدن اکسیژن به مواد قابل اشتعال جلوگیری میکند. فوم به دلیل ساختار فیزیکی خود، آتش را خفه میکند و دما را نیز کاهش میدهد.
نکات تکمیلی:
- قابلیت کاهش مجدد آتشسوزی: لایه فوم نه تنها باعث خاموش شدن آتش میشود، بلکه مانع از برگشت مجدد شعلهها نیز میشود.
- تنوع مواد فوم: سیستمهای فوم به انواع مختلفی مانند فوم پروتئینی، فوم ترکیبی و فوم ترکیبی مصنوعی تقسیم میشوند که هرکدام کاربردهای خاصی دارند.

سیستم اطفای حریق اتاق سرور یا مرکز داده
مراکز داده و اتاقهای سرور از مهمترین فضاها هستند که نیاز به سیستمهای ویژه اطفای حریق دارند. این سیستمها معمولاً ترکیبی از فناوریهای نیتروژن، مه آب و حتی ورتکس هستند که بدون آسیب به تجهیزات، آتش را خاموش میکنند.
ویژگیهای تکمیلی:
کنترل اتوماتیک و سریع: این سیستمها بهسرعت و با تشخیص کوچکترین علائم حریق فعال میشوند و محیط را کنترل میکنند.
ماندگاری طولانی: این سیستمها معمولاً به گونهای طراحی شدهاند که پس از هر بار استفاده به راحتی دوباره فعال شوند و نیاز به تعمیرات مکرر نداشته باشند.
سخن آخر
انتخاب سیستم اطفای حریق مناسب نیازمند در نظر گرفتن شرایط محیطی، نوع مواد قابل اشتعال، هزینههای نگهداری و نیازهای خاص هر فضاست. شرکت داگارد با ارائه مجموعهای گسترده از سیستمهای اطفای حریق و اعلام حریق، میتواند به شما در انتخاب بهترین و کارآمدترین گزینهها برای تامین امنیت و ایمنی محیطهای کاری و مسکونی کمک کند.در این مقاله از مجله داگارد به بررسی انواع سیستمهای اطفای حریق، پرداختیم و مزایا و معایب هر کدام را تحلیل کردیم.